Stres artık çok küçük yaşlarda yaşanır oldu ne yazık ki… Daha ergenliğe gelmeden kreş döneminde bile arkadaş ve kardeş rekabetinin dozu arttığında stresin de dozunun çok arttığını ve çocukların bundan olumsuz etkilendiğini görüyoruz.
Sınavlar, yarışçı bir eğitim modeli çocuklar ve ergenler için stresin yaşanmasını kaçınılmaz kılan süreçler…
Bedeninin, dış güzelliğinin nasıl göründüğü, aile içi kavgalar, sınavlar, kardeş kavgaları, aşk/platonik aşk, çevre baskısı, büyüme evreleri ergenler için önemli stres faktörleridir.
Stresin dozu artarsa hayatı olumsuz etkiler
Stresin düşük dozunun başarıyı arttırıcı etkiye sahip olduğunu bilmek bununla beraber doz arttığında hayatı olumsuz etkileyebildiğinin farkında olmak önemlidir.
Stres; özellikle beden gelişimi, beyin gelişimi, bilişsel ve duygusal gelişimin hızla ve dengesizce devam ettiği ergenlik döneminde ergenleri çok ama çok zorlamaktadır.
Yetişkinler bile stresi tolere etmekte zorlanırken henüz yeni gelişmekte olan bir beyin, beden ve ruha sahip bir ergenin stresle başedememesi çok doğaldır.
Ergenlik; kimlik yapılandırmasının devam ettiği ve ben olma kavgasının verildiği, aileye, topluma karşı çıkılan bir dönemdir. Bu dönemi tanımak ve stres kaynaklarıyla nasıl başedebileceğini öğrenmesi, ergenin, hayata hazırlanmasına ve başarılı olmasına yardım edecektir.
Bakış açısını değiştirmeyi öğrenmeliler
Ergenin olumlu ya da olumsuz yapıda olması, ailesinin yaklaşımı ve olaylara bakış açıları, stresi kontrol edip edememesinde çok önemlidir. Ergenin bakış açısını nasıl değiştireceğini öğrenmesi ve bunu yönetebilmesi onu geleceğe hazırlayan çok olumlu bir davranıştır.
Stres altındayken kendini suçlama, cezalandırma, madde kullanımı, kontrolsüz cinsel yaşam ergen için geri dönüşü zor zararlara neden olabilir.
Stres altındayken ergenlerin daha duygusal oldukları ve çözümden çok duruma, soruna odaklandıkları bilinir. Dikkati, duygudan duyguyu doğru bir şekilde ifade etmeye ve sorundan çözüm odağına yönlendirmek önemli bir stres kontrolü sağlayacaktır. Yani duygularımızı bastırmadan ve çoşturmadan dışarı çıkarmayı deneyimlemek. Bu da önce kendimizle daha sonra da çevremizle iletişimi doğru kullanmamız anlamına gelir.
Stresi olumlu bir şekilde yönetmeyi öğrenmek
Spor ve egzersizler, grup etkinlikleri, bir müzik aleti çalmak ya da müzikle ilgilenmek, hobiler, problem çözme stratejilerini öğrenmek, ergenler için önemli ve etkili stres azaltma ve kontrol etme yöntemlerindendir. Ergen bu şekilde strese ayıracağı enerji kaçağını durdurmuş ve stresi olumlu bir şekilde yönetmiş olur.
Aileler ve ergenler stresle baş etme konusunda kendilerini çaresiz hissederlerse uzmanlardan destek alma konusunda rahat olmalıdırlar.