cinsel eğitim

Cinsel sağlık eğitimi şart

Cinsel sağlık eğitimi şart 150 150 dolunay

Cinsellik sadece insan neslinin devamını sağlamaz, aynı zamanda insanlar varoluşlarından bu yana üreme, gelişimlerini sağlama, sevgiyi paylaşma, yaşamlarını zenginleştirmeyi de destekler. İnsan yaşamının doğal bir parçası olan cinsellik çoğunlukla sorunlarla, tabularla, yasak ve günah kavramıyla anılmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü 1974 yılında “Cinsel sağlık”ın tanımını yaparak temel bir soruna çözüm üretilmesinde objektif bir kilometre taşı oluşturmuştur.

Cinsel sağlık “Cinsel bir varlık olarak insanın sadece bedensel değil, duygusal, düşünsel ve sosyal bütünlüğünü sağlayan, kişilik gelişimi, iletişim ve sevginin paylaşımını pozitif yönde zenginleştiren ve artıran sağlıklılık halidir” der.

Bu tanımın anlamı cinsel eğitimin önemini anlayabilmemiz için önemlidir:

  • Öncelikle cinsel sağlığın çok boyutlu olduğunu vurgular, yani sadece bedensel cinsellikten değil, cinselliğin ruhsal, sosyal boyutlarından haberdar eder.
  • İkinci olarak sağlıklı bir cinsel yaşam için insanların bedensel fonksiyonlarını bilmeleri gerektiğini ortaya koyar. Gerçek bilgi ve bunun getirdiği sorumluluk bilinci gerekir, cinsel sağlığı koruyabilmek için, cinselliği sağlıklı yaşayabilmek için katı kabuller, yanlış bilgiler yerine riskleri, olasılıkları açıklayan gerçek bilgi ve sorumluluk… Bilgi, insanın vücudunu ve yaşamını kontrol edebilmesinin anahtarıdır ve insan ancak bu sayede sorumluluk içinde davranabilir.
  • Üçüncüsü, kişilik gelişimi, iletişim ve sevginin paylaşımındaki önemini vurgulayarak “cinsel sağlık” kavramının pozitif bir kavram olduğunun altını çizer. Başka bir deyişle cinsellik entelektüel bir olgu olarak kişilere sorumluluk yükler (istenmeyen gebeliklerden ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar ve HIV/AIDS den korunmak için) beden fizyolojisi hakkında bilgi gereksinimi getirir. Bu sorgulama, bilgi düzeyinin artışı ve sonuçta bireysel ve toplumsal gelişim demektir.
  • Sonuç olarak bu tanımlamadan yola çıkarak “cinsel sağlık” kavramı insanlara nasıl davranmaları gerektiğini kesin kurallar ve reçetelerle anlatmaz ancak onlara cinselliği kişisel, sosyal, kültürel ve dini inançları ve gelişimleri içinde pozitif olarak yaşamaları gerekliliğinin anahtarını verir.

Yukarıda tanımlanan Cinsel Sağlıklılık halinin yaşanır olması için etkin bir cinsel sağlık eğitiminin bireylere ailede ve okulda verilmesi gerekmektedir. Çünkü doğumla başlayan insan olma yolcuğunda bize ne verilirse onu öğrenir ve tepki veririz. Cinsel konularda bilimsel bilgi verilmeden sadece yasak ve korkularla cinselliği engellemek mümkün değildir engellense bile cinsel istismarlar, taciz, tecavüzler, cinsel sorunlar, kişilikle ilgili sorunlar…vb kendini gösterir. ,cisnel istismar,tecavüz

Cinsel sağlık eğitimi doğumla başlamalı ve her yaşa uygun olarak yaşam boyu devam etmelidir.

Cinsel sağlık bilgileri eğitiminin amacı, insanların cinselliğin olumlu yönlerini tanımalarına, cinsel sağlıklarını korumak için bilgi ve becerilerle donatılmalarına ve cinsel konularda seçim yapabilme becerileri edinimlerine yardımcı olmaktır. Cinsel Sağlık Bilgileri Eğitimi sadece üremeyi kapsamaz. Bu eğitimin amacı erken yaş gebeliklerini, doğumlarını, kürtajı, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonları, HIV/AIDS’i önlemek, gençlere doğru ve yanlış, sağlık ve hastalık arasında seçim yapma becerileri kazandırmak, sorumlu cinsel davranışların, ilişkilerin güzelliklerini, sevgiyi ve saygıyı ve hakları öğretmektir. (European Parlement, 2013).

Cinsellik ve cinsel sağlıkla ilgili eğitim ailede başlayan ve okulda desteklenen bir süreci içerir. Yurt dışındaki başarılı örneklerde, örneğin Finlandiya, Hollanda; 4 yaşında başlayan okul öncesi programlarında kendini tanıma, yakın ilişkileri anlama ve kendini ifade edebilme ve koruma üzerinde başlar ve gelişimsel yaş dönemlerine ve ihtiyaçlarına uygun bir şekilde bir müfredat takip edilir. Bu eğitimlerin en önemli unsurları ebeveyn eğitimleri ve onların bu sürece dahil edilmesidir. Çocuğun okul eğitimi başlamadan önceki dönemde ailenin farkındalığı ve süreci nasıl ele alındığında büyük önem taşımaktadır.

Cinsel istismarın, taciz, tecavüz, gibi insanlığa yakışmayan suçların yaşanmaması için erken dönemde başlayacak cinsel sağlık eğitimlerin önemi tartışılmazdır.

Kendisiyle barışık, sağlıklı nesiller için kapsamlı bir cinsel sağlık eğitimi ŞARTTIR!

Cinsel sorunlar

Cinsel sorunlar 150 150 dolunay

Cinsellik; gelişim dönemlerine göre yaşanma özellikleri değişse de çocukluk döneminde, ergenlik de, genç yetişkinlikte, yetişkinlikte, ileri yetişkinlikte ve yaşlılık da yani doğumdan ölüme kadar hayatın hemen hemen her döneminde var olan bir gerçeklik.

Ancak bu gerçekliği yasaklar, günahlar, baskılar, cinsiyet ayrımcılığı, yanlış inanç ve bilgilerin gölgesinde yaşadığımızda ortaya pek çok cinsel sorun ve cinselliğin tam olarak yaşanamadığı ilişkiler çıkıyor. Cinsel eğitimin olmadığı, cinsel yasaklarla büyüyen, evlenince öğrenirsin denilen nesiller, evlenince çoğunlukla büyük hayal kırıklığı ile karşılaşıyor.

Evlilik kurumu, mutluluğu, birlikteliği, aşkı ve sevgiyi vadettiği gibi düzenli cinsel yaşamı da vadetmekte. En azından reklamları böyle!

Reklamları geçip de işin aslına gelince:

  • Ülkemizde, evlenen çiftlerin çoğu ilk cinsel deneyimlerinde zorlanıyorlar, ‘ilk gece korkusu’nu öğrenerek büyüyen bir nesil için pek de şaşırtıcı olmasa gerek!
  • Zorlananların yine büyük kısmı vajinismus, ağrılı cinsel ilişki, ereksiyon sorunları, erken boşalma, orgazm sorunlarıyla evliliklerinin ilk aylarında, ilk yıllarında bazıları ise yıllarca uğraşmak durumunda kalıyorlar.
  • Cinsel sorunlar, yaşanılan evlilik sorunları, fizyolojik ya da psikolojik travmalar karşısında hayatın herhangi bir döneminde de ortaya çıkabiliyor ve dönemsel olabileceği gibi tedavi edilmediğinde sürekli de yaşanabiliyor.
  • Hiç zorlanmadan ya da kısmen zorlanarak ilk ilişkiyi atlatanların büyük çoğunluğu, cinsel yaşamlarında, birbirlerine uyum sağlamaya, mutlu olmaya çalışıyorlar ki bu pek de kolay olmuyor.
  • Tüm çiftlerin büyük bölümü hayatlarının bir döneminde en az bir kez bir cinsel işlev bozukluğu sorunu yaşıyorlar.
  • Ve evli grubun bir kısmında cinsel yaşam yok denecek kadar az. Bazılarında ise cinsel ilişkiye girebilmiş olmalarına rağmen hiç yok.

Diyeceksiniz ki cinsel yaşamlarından mutlu olan çift hiç mi yok?

Birbirlerini tanımaya şans veren, evlilik kurumunun evcilik olmadığının farkında olan, kendilerini, cinselliklerini yaşamada özgür hisseden ve bedenlerini tanıyan, cinselliğin önemli bir insan hakkı olduğunun farkında olan şanslı bir azınlık var tabi ki !

Bu azınlığın çoğalması için;

  • Cinsel bilgilerin, çocuk cinsellikle ilgili soru sormaya başladığı yaştan ergenliği de kapsayacak şekilde verilmesi… gönül ister ki okullara bilimsel dersler olarak yerleştirilmesi!
  • Gençlerin üreme sağlığı ve cinsel sağlık konularında bilinçli olmaları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve HIV/AIDS hakkında farkındalıklı olmaları ve nasıl korunacaklarını bilmeleri
  • Cinselliğin evlilikle başlamadığının kabul edilmesi ve evlilik öncesinde de bilgilerin verilmesi, deneyimlerin sağlıklı yaşanması
  • Ailelerin çocuklarının, gençlerin cinsel bilinçlendirmesinden sorumlu olduklarını fark etmeleri
  • Ve her şeye rağmen evlilikde/ilişkilerde yaşanabilecek sorunlar karşında konunun uzmanlarından destek alma konusunda rahat olunması, tavsiye olunur.

 

Ebeveynler ve cinsel eğitim

Ebeveynler ve cinsel eğitim 150 150 dolunay

Uzun yıllardır okullarda cinsellikle ilgili bilgilendirme çalışmaları yaparım. Bu çalışmalar çoğunlukla öğrencilere, dönem dönem de velilere yöneliktir. Bir kaç hafta önce özel bir okulda velilerle bir araya gelme ve çocuklarıyla cinsel konuları nasıl konuşacaklarına dair paylaşımda bulunma fırsatım oldu. İşte o paylaşımdan bende kalanlar:

– Anne babalar çocukların cinsel eğitim sürecinden birinci derecede sorumludurlar.

– Cinsellikle ilgili konuşmak anne babalar için zordur, çocuklar için değil!

– Cinsel eğitim, çocuk cinsellikle ilgili ilk soruyu sorduğu zaman başlar. Çocuklar bu soruyu anne ya da babalarına sorar ve bu sorular genellikle “Ben nasıl doğdum, karnına nasıl girdim, (cinsel organını gösterek) bu ne?” gibi sorulardır.

– Cinsellikle ilgili ilk soruya doğal ve onun anlayacağı şekilde cevap vermişseniz çocuğunuz diğer sorularını da peş peşe sorabilir. İlk soruda sizin tepkinizden çekindiyse ‘Merak ettiklerini sorabilirsin merak etmen çok doğal, bedenimize ait her detayı öğrenmeliyiz. Lütfen sor.’ diyebilirsiniz. Cesaretlendirmek çocuklar için çok önemlidir. Çocuğunuzu geçiştirmeden sorusuna sadece sorduğu kadarına cevap vermek ve eğer sormaya devam ederse yeniden ve yeniden cevap vermek cinsel gelişimin sağlıklı olmasına katkı sağlayacaktır.

– Çocuklara sordukları sorular karşısında ayıp, günah, yasak vb cevaplar vermek, terslemek çocuğun cinselliğin normal olmadığı algısı yaratır ve bu da çocuğun cinselliği daha çok merak etmesine ya da kendini bu konuya tamamen kapatmasına neden olur.

– Cinselliğin ailede konuşulması cinsel etkinliği arttırmaz, doğru ve zamanında konuşulması tam tersine çocukların kendilerini korumalarına ve ilk cinsel ilişkilerini ertelemelerini destekler.

– Çocuklara mutlaka ve mutlaka anne ve babaları tarafından HAYIR deme davranışı öğretilmelidir. Bunun ilk yolu çocukların hayırlarına saygı duymakla başlar. Onların istemedikleri dokunuş ve öpmelere hayır demelerine saygı duyun, ‘dayına-amcana-dedene- kendini niye öptürmüyorsun, uslu kız ol gibi tepkilerden ve zorlamalardan kaçının.

– Çocuklarınızı cinsel istismardan, tacizden korumanın en etkin yolu bedeninin ona özel olduğu ve istemediği tüm dokunuşlara hayır diyebileceği ve iç çamaşırı bölgelerine sadece ve sadece anne ve babanın (eğer bakıcı giydiriyorsa onun) haricinde hiç kimsenin dokunma izni olmadığını anlatmaktır. Eğer böyle bir şey olursa HAYIR diye bağırması, kaçması ve bunu anne babaya anlatması öğretilmelidir.

Ebeveylerle yaptığım eğitimden çıkan en önemli sonuç şuydu:

–  Eğitime katılan tüm anne babalar, çocuklarının cinsel eğitimi hem ailede hem de okulda almasının öneminin farkındaydılar.
–  Evde çocukları cinsellikle ilgili sorular sorduğunda cevap vermek istiyorlardı bununla birlikte bir kaç ebeveyn haricinde hiçbiri bunu nasıl yapacağını tam olarak bilmiyordu. Cinsel eğitimi çocuklarına nasıl aktaracaklarına ilişkin bilgilenmeye ihtiyaçları vardı.

Umarım ki ülkemizdeki tüm anne babalar çocuklarının cinsellikle ilgili eğitimlerindeki rollerini fark ederler.

İktidar savaşları

İktidar savaşları 150 150 dolunay

İktidarın sözlük anlamı gücü elinde tutmak, gücü kullanmak demek.

Hepimizin alışkın olduğu iktidar sözcüğü ile ilgili kullanım yerleri genelde şöyle: İktidar kimdeyse güç ondadır.

İktidar kolay ele geçmez bazen ve iktidar savaşlarında çok can yanar, çok emek ister iktidara gelmek ve istikrarla orada kalmak!

İktidar savaşları sadece ülkeleri yönetirken ya da partilerde de olmaz; toplumda, evde de söz konusudur. Ancak İktidar deyince akla hep erke, erkeğe ait şeyler gelir.

Örneğin; iktidarsızlık deyince hepimiz anlarız ne demek istediğimizi!

Erkeğin yönetim arzusu, egosu yatakta da kendini gösterir. Hükmedilecek, yönetilecek bir alan haline gelir yatak!
“Cinselliği erkek yönetir” cinsel miti de bu inançtan doğmuş olsa gerek!

Penisin yönetimi ele geçirmesi mi yoksa iktidarın hep peniste olması mı?

Erkeğe ne çok görev yüklemişiz! Kız çocuklarımıza cinsellikle ilgili eğitim vermeden, evlenince kocandan öğrenirsin diyerek, kendi bedenini kendine yasaklayarak erkeği iktidara getirmişiz!

İktidarı verdiğimiz erkeğe ise cinsellikle ilgili bilgileri sadece pornodan öğrendikleriyle ya da yaşadığı ilişkilerden deneyimledikleriyle bu konuda her şeyi bildiğini ve eşine de öğreteceğini varsaymışız.

Ve eğer penis yatakta gücünü ortaya koyamazsa, iktidar boşluğu yaşanırsa onun adına da iktidarsızlık demişiz! Bir erkek için en zor anlardan biri. İlk cinsel ilişkide sonuca ulaşamazsa ya da yıllarca hiç sorun yaşamayan bir erkek, birden iktidarın o sıcak koltuğundan düşerse!

Birileri erkeğe bunu hayatının bir döneminde olabileceğini, çünkü erkeğin de insan olduğunu ve cinselliğin insani bir durum olduğunu anlatmalı. Eğer cinsellikle ilgili bilgileri doğru ve bilimsel olarak almazlarsa bunun yaşanabileceğini, evleninceye kadar hiç cinsel ilişkiye girmemişlerse hatta mastürbasyon bile yapmamışlarsa ya da hep mastürbasyon yapmış da kadınlardan kaçmışlarsa, cinselliğin evlilik zamanı gelince birden bünyeye giren bir olay olduğunu sanıyorlarsa sorunlar yaşayabileceklerini anlatmalı!

İktidarın paylaşılınca çok daha güzel ve keyifli olduğunu, yaradılışımızın paylaşıma çok uygun olduğunu, cinselliğin karşılıklı onayla, sevgiyle ve saygıyla yaşandığında mutluluğun kaçınılmaz olduğunu anlatmalı!

Birileri, erkek ve kız çocuğuna daha çocukluktan başlayarak bedenini sevmesine yardım edecek bilimsel bilgileri vermeli! Yasaklamak, ayıp demek, günah demek hiçbir zaman işe yaramamıştır. Tam tersine, sorunları gizli gizli ve korkuyla yaşanan cinselliği tetiklemiştir. Doğru bilgi ise çocuğun, gencin bedenini korumasını sağlar. Eğitim sisteminde cinsel eğitim en bilimsel şekliyle yerini almalı.

Her tür İKTİDARI kadınlı erkekli paylaşmak dileğimle…

Anne Ben Nasıl Oldum?

Anne Ben Nasıl Oldum? 150 150 dolunay

Cinsellikle ilgili konular anne- babaların çocuklarıyla konuşmaya en çok çekindikleri konuların başında gelir.
Kendimizle, eşimizle bile konuşmaktan çekindiğimiz, yok saydığımız konuları henüz 3 yaşındaki 5 yaşındaki çocuğumuza anlatmak iyice zorlaşır. Çekinir kızarırız, sesimiz titrer, konu değiştiririz, “Git babana(annene) sor” deriz, kaçarız, atarız başımızdan.
Peki ne yapmalı, nasıl başlamalı çocuğumuzla cinsel konularda konuşmaya?
İlk önce şunu bilmeliyiz; çocuklar cinselliği keşfetmek için, büyükler keyif almak, haz duymak için yaşarlar.
Bunu neden mi belirttim?
Çocuklar cinsel organlarıyla ilgi sorular sorduklarında ve cinsel bölgelerine dokunduklarında “Ayıp, çek elini” demenize, utanmanıza gerek yok. Onlar “ayıp” bilmezler ama böyle böyle ne yazık ki öğrenirler.
Çocukluğun ilk yılları ilk kayıtların yapıldığı ve kimliğin temellerinin oluşturduğu yıllardır. Çocuklara, iyi, kötü, kaka, ayıp, günah dediğimiz tüm durumlar onların cinsellikle ilgili duygularını ve davranışlarını eşleştirmelerine neden olabilir.
Cinsel eğitim, çocuk ilk cinsel soruyu sorduğunda başlar. “Anne bu ne?”, “Babam-annem çişini nasıl yapıyor?”, “Ben karnına nasıl girdim, nasıl yemek yedim orada?” gibi…
Çocuğunuz size soru sorduğunda doğal bir şekilde, soruyu onun anlayacağı şekilde, basit, yalın ve tamamen bilimsel bir şekilde cevaplamalısınız.
Örneğin; kendi cinsel organının adını sorduğunda, vajina, penis demek, çocuğun cinsel gelişimi için önemlidir. Bunu doğal bir ses tonu ve yüz ifadesiyle söylerseniz, çocuğunuz cinselliği doğallaştıracak ve dengeli yaşayacaktır. Cinsel organları lakaplarla, kısaltmalarla ifade etmek, çocuğun bilinçaltında “bu normal ve doğal değil, ayıp” kavramlarını yerleştirir.
Çocuklar ilk soruyu sorarlar ve beklerler, eğer doyurucu bir cevap almışlarsa ikinci soruyu sorarlar, sonra üçüncüyü…Eğer soruya kaçamak cevaplar verdiyseniz ya da vermediyseniz belki ikinci şansı da verirler ama ondan sonra soru sormayı bırakırlar. Daha doğrusu size sormayı bırakırlar!
Her çocuk cinselliği merak eder, keşfetmek ister. Çocuklar bunun için ilk olarak anne-babalarına sormayı tercih ederler. Anne- babalar sabırla ve rahat bir şekilde sorulara cevap verirse onlardan öğrenmeye devam ederler, diğer türlü ise meraklarını giderecek, öğrenecek bir kanal mutlaka bulurlar.
Çocuklar soru sorduğunda “Bana merak ettiklerini sorabilirsin, ne zaman istersen sor” demeniz, kapılarınızı açmanız anlamına gelir. Çocuklar o kapıdan girerler çünkü onlar için bu çok doğal bir konu, siz de doğal davranırsanız onu kazanır ve korursunuz. Çocukları cinsel istismardan korumak, ‘hayır’ demeyi öğretebilmek için onlarla iletişimi koruyun.Çocuklarıyla konuşan, onları dinleyen anne babalar kendilerini dinletebilirler!
Çocuğunuzla cinselliği konuşmak ondaki cinsel duyguları arttırmaz ya da onu sapık yapmaz, tam tersine onu istismardan korur.
Onlara mahremiyeti de öğretmek anne babaların görev ve sorumluluk alanındadır. Kendi bedenini tanıyan, bilen ve seven bir çocuk, “HAYIR” diyebilir. Eğer çocuğunuzun kendini korumasını istiyorsanız koruyacağı organları, neden ve nasıl koruyacaklarını, “iyi ve kötü dokunuşu tanımayı onlara öğretmelisiniz.
Tüm bunları nasıl yapacağınızı öğrenmek için, kitaplardan ve uzmanlardan destek alabilirsiniz.

Çocuklarımızın mutlu ve sağlıklı ilişkileri olsun istiyorsak; kız ve erkek çocuk ayırt etmeden bilgilendirmeliyiz. Nedense çocuklara cinsel eğitim ya da istismar dediğimizde akıllara hep kız çocuklar geliyor. Erkek çocuklara hiçbir şey olmuyormuş gibi ya da kız çocuklarımıza bir şey yapan başkalarının erkek çocuklarıymış gibi!
Çocuklara bilgi verirken annenin ve babanın tutarlı konuşması, aynı bilgi doğrultusunda konuşmaları önemlidir. Anne babalar bu konuda konuşulanlarla ilgili birbirlerine bilgi vermelidir. Kız çocuklar babayla, erkek çocuklar anneyle konuşabilir ya da bunun tam tersi de olabilir. Çocuğunuz karşı cinsiyetle ilgili bilgi sorarsa lütfen cevap verin, bu seni ilgilendirmez demeyin, ilgilendirir, karşı cinsiyeti tanıyan bir erkek ya da kız çocuk daha kolay empati kurabilir.
Bir ilköğretim okulunda 8. Sınıflara verdiğim bir cinsel sağlık eğitiminde erkek öğrencilerden şöyle bir şey istemiştim; “ Hayal edin, her ay iç çamaşırınızın içinde bir pedle en az 5 gün dolaşıyorsunuz ve bu ped ıslak, ve çoğunlukla karnınız, beliniz ağrıyor, ve bunu 12-13 yaşlarından başlayıp her ay 50’li yaşlarınıza kadar yaşıyorsunuz…. Nasıl bir duygu?
Pek çok erkek öğrenci ayağa kalkıp “Hayır, çok iğrenç, dayanamam” gibi şeyler söylemişlerdi…
“Kadınlar bunu hep yapıyor ama hem de sizler için, kendileri için, çocuk dünyaya getirebilmek için…”dediğimde ise derin bir sessizlik olmuştu sınıfta…
Çocuklarımıza bunları öğretmeliyiz, mutlu olmaları için, kadın ve erkek birbirini daha iyi tanısın, sevsin, kabul etsin diye…
Peki nasıl mı? Okuyarak, araştırarak, soru sorarak, belki de ilk önce kendi cinselliğimizle, kendimizle barışarak…
Başka yol yok!
Sevgiye Kalın!
Psikolojik Danışman-Cinsel Terapist Dolunay Kadıoğlu
Erickson Koçu
dk@dolunaykadioglu.com
28.09.2011

Cinsel Terapi

Cinsel Terapi dolunay

Cinsel eğitimin ve farkındalığın ailelerde ve okulda yok denecek kadar az olması, evlenince öğrenirsin mantığı, korkular, yalnış bilgiler, çiftlerin birbirlerinin cinsel süreçlerini tanımadan evlenmeleri; vajinismus, ağrılı cinsel ilişki, orgazm sorunları, ereksiyon sorunları, erken boşalma gibi cinsel işlev bozukluklarının ana nedenlerindendir.
Yoğun iş ve hayat temposu, evlilikde yaşanan sorunlar, çocuklu hayat, koşturmalar, sağlık sorunları vb… cinsel istek sorunları, ereksiyon sorunlarını da beraberinde getirebilir.
Cinsel terapi; yaşanan bu tip cinsel sorunlara çözüm bulmak ve tedavi etmek için kullanılan, mahremiyete saygılı, bilişsel ve davranışçı terapi modeli temelli bilimsel bir tedavidir. Tedavi de çiftin birbirine desteği sorunun çözümünde olmazsa olmazlardır.
Daha detaylı bilgi için videolara ya da makalelere gidebilirsiniz.