aids

Koruyucu meleğim

Koruyucu meleğim 150 150 dolunay

Kitaplığımda elime geçen bir broşürle yıllar önceye gittim…Bir varmış bir yokmuş….

Yıl 2000… Dünya yeni bin yıla büyük beklentiler ve heyecanla girerken, Hacettepe Üniversitesi AIDS Tedavi ve Araştırma Merkezi , Türk Eczacıları Birliği işbirliği ile toplumda cinsellikle ilgili farkındalık oluşturmak, gençleri ve halkı eğitmek için Cinsel Sağlık Eğitim ve Danışma Merkezi’ni hizmete açar. Ülkede devrim niteliğinde bir adımdır bu!

Merkez herhangi bir ücret almadan eğitim, danışmanlık çalışmalarını yürütmektedir. Merkezin çalışmalarını yürütmekten sorumlu genç bir uzmanı, gönüllü gençlerden ve üniversite öğretim üyelerinden oluşan kocaman bir ekibi vardır. Merkez toplam 7 yıl açık kalır ve bu yıllar içinde de binlerce gence, aileye, bireye, HIV/AIDS ve cinsel yolla bulaşan hastalıklar, cinsel sağlık, korunma…vb konularında ulaşır ve bilgilendirme yapar.

Bu merkezde gönüllü çalışan gençler bir gün derler ki: bir broşür hazırlasak, bu broşür o kadar farklı olsa ki gençler hem gülse, hem düşünse, hem de bilinçlense… Ve çalışırlar, çalışırlar… Çalışırken hem çok eğlenirler hem de çok düşünürler… Ortaya çıkarttıkları ürün o yıllarda çok popüler olur, sloganlarını Beyazıt Öztürk tarafından kullanılır hatta BBC de haber olur… Broşürde sloganlar aracığıyla mesajlar verilmekte ve bilgilendirme yapılmaktadır. İşte o broşürden alıntılar… Bakalım kaç kişi hatırlayacak!

Broşürün en önemli özelliği kondomdan farklı karakterler yaratmak fikriydi. Örneğin cinsel ilişkideki koruyuculuğunu ‘Melek’ karakteri sembolize ediyordu ve bu yüzden bröşürün başlığı ‘Koruyucu meleğim olmadan asla’ idi.

Doktor Kondom, Dansöz Kondom, Kareteci Kondom, Aşık Kondomlar, Bilge Kondom, hele o Rıza yok mu o Rıza !

AIDS’in zulmü varsa sevenin kondomu var!

Doktor Kondom der ki; Sevgili Genç Arkadaşlarım; AIDS, HIV’ın yol açtığı hastalıklar bütünüdür. Tüm dünyayı etkisi altına alan ve Türkiye’de de hızla yayılan bu salgın en çok sizleri tehdit etmektedir. Bu hastalıktan korunmanın en etkili yolu kondom kullanmaktır. Kondom diğer adları ile prezervatif, kaput, kılıf; cinsel ilişkide penise takılan bir kılıftır. İstenmeyen gebeliklerden koruduğu gibi, HIV/AIDS ve cinsel yolla bulaşan hastalıklardan da koruyan güvenli bir araçtır.

Fidayda da Ankaralım Fidayda
Kondomunu taktın bir anda!

HIV’a açık yollar

  • Korunmasız her türlü cinsel ilişki
    • Test edilmemiş kan ve kan ürünleri
    • Anneden bebeğe
    • Ortak enjektör, jilet, makas….kullanımı ile

HIV’a kapalı yollar

  • Tuvalet, banyo, havuz, sauna, ev gibi ortak kullanım alanları
    • Tabak, kaşık gibi ortak eşya kullanımı
    • Dokunmak, el sıkışmak, sarılmak, öpüşmek gibi temasla
    • Sivrisinek ve böcek sokmaları
    • Öksürme ve hapşırmayla
    • DOSTLUKLA bulaşmaz!

Kasksız girme inşaata canın yanar, Kondomsuz girme ilişkiye hayatın kayar!

Takmak ya da takmamak işte bütün mesele bu…
Kondom Shakespeare

Elin adamı gidiyooo fezaya, biz KONDOM’u taktıramadık Rıza’ya !

Güzel anların vazgeçilmez ortağı: KONDOM!

  • İstenmeyen gebeliklerin önlenmesinde,
    • HIV/AIDS ve cinsel yolla bulaşan diğer hastalıkların önlenmesinde,
    • Erkeklerin boşalma süresini uzattığı için ereksiyon sorunlarında,
    • Rahim ağzı kanserlerinin azaltılmasında,
    • Vajen kuruluğuna bağlı ortaya çıkan sorunlarda kayganlaştırıcı özellikli kondomlarla yardımcı olunmasında kullanlan güvenli ve sağlıklı bir araçtır.

Kondom Korur!

Tak kondomun hasını çekme AIDS yasını!
Bilge Kondom

Gençlere hem güldürerek hem de düşündürerek eğitim vermeyi amaçlamıştık 13 yıl önce ve yıllar boyu da hep öyle çalıştık… Çünkü yapılan çalışmalarda göstermektedir ki gençleri cinsel salgınlardan, istenmeyen gebeliklerden korumanın en etkin yolu; onların anlayacağı dilde eğitimler vermektir.

Cinselliği yok sayan ve bizim çocuklarımız böyle şeyler yapmaz diyerek, gerçekleri görmezden gelmek, siyah gözlükler takmaktan başka bir şey değildir. Gözlerinize ve kulaklarınıza ne takarsanız takın, yine de gerçek oradadır.

HIV/AIDS ülkemizde hızla yayılmaya devam ediyor… Yayılmayı en çok sevdiği grup ise 15-24 yaş grubundaki genç insanlar…

Ülkemizin eğitim sistemine cinsel eğitimin yerleştiğini ben hala umut ediyorum…

Benim hala umudum var…

HIV/AIDS Salgını

HIV/AIDS Salgını 150 150 dolunay

1-7 Aralık haftası HIVAIDS salgınına dikkat çekmek için çeşitli etkinliklerin, toplantıların düzenlendiği Dünya AIDS Haftasıdır.

Bu hafta nedeniyle HIV/AIDS konusunda Türkiye’nin en iyilerinden olan (benim de eğitimcileri arasında yer aldığım) Hacettepe HIV/AIDS Tedavi ve Araştırma Merkezi Koordinatörü Dr.Aygen Tümer’le yaptığım söyleşiyi sizlerle paylaşmak istedim. İşin doğrusunu, en güncel bilgileri ondan alıp aktarmak istedim.

Dolunay Kadıoğlu: Sevgili Aygen Hanım, HIV/AIDS’i artık çoğu insan en azından ne olduğunu biliyor ama yine de HIV/AIDS nedir bulaşma/korunma yolları neler, bilgi verebilir misiniz? Ayrıca HIV/AIDS sempozyumundan yeni geldiniz, güncel bilgileri de aktarırsanız sevinirim.

Dr. Aygen Tümer: HIV/AIDS sadece erişkinleri değil, bebek, çocuk, genç, yaşlı demeden herkesi etkileyebilen, henüz virüsün vücuttan atılmasını sağlayabilecek tam tedavisinin ve aşısının bulunamadığı bir hastalıktır. Tedavisi ekonomik olarak büyük yük getirmekle birlikte (aylık 2000-2500 TL), hastalıktan ölümü neredeyse ortadan kalkmıştır. HIV infeksiyonu ölümcül hastalık olmaktan çıkıp, yaşam boyu ilaç kullanımını gerektiren bir tür kronik hastalığa dönüşmüştür.

Hastalığın tanımlandığı ilk yıllarda HIV infekte vakalar az sayıda olması nedeni ile fazla ilgi çekmemişti. Ne zamanki biseksüel erkekler aracılığı ile kadınlara ve infekte hamile kadınlardan da bebeklere geçmesi ile vakaların giderek artmaya başlaması ile tüm dünyanın odak noktası haline gelmiştir.

HIV bulaştıktan sonra kişi kendinden kuşkulanmaz ise 8-10 yıl hiçbir belirti vermez. HIV kanda çoğalmaya devam eder, bağışıklık sistemin çoğunluğunu ele geçirdikten sonra AIDS’in belirtileri ortaya çıkmaya başlar. KAN testi yapılmadan kişide HIV olup olmadığı asla bilinemez.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Aralık 2012 verilerine göre dünyada ortalama 34 milyon HIV infekte kişi yaşamakta olup, hastalığın tanımlandığı ilk günden beri 37.6 milyon kişi hayatını bu hastalık nedeni ile kaybetmiştir.

2011 yılı içinde 2.5 milyon yeni vaka bildirilmiş olup, bu sayılara günde 7000 yeni vaka ilave olmaktadır. Tüm HIV infekte vakaların %95’inden fazlası gelişmekte olan ülkelerde, %84’ü de Sahra-altı Afrika, Güney ve Güney-doğu Asya’da görülmektedir. Günümüzde HIV/AIDS hastalığı Sahra-altı Afrika’da birinci, dünyada ise 4. ölüm nedeni olarak bildirilmektdir.

SSCB’nin parçalanması ile meydana gelen değişimlerle Doğu Avrupa ülkeleri ve Rusya’da HIV infeksiyonunun süratle yayıldığı görülmektedir. (Bu da Türkiye’yi çok etkiliyor).Dünya nüfusunun 1/5’inin yaşadığı Çin’de, özellikle damar içi uyuşturucu madde kullananlar arasında HIV pozitiflik oranının kısa sürede yükselerek %70’lere ulaştığı saptanmıştır.

HIV/AIDS hastalığı en sık korunmasız yapılan heteroseksüel cinsel temasla, ikinci sıklıkta damar içi madde kullananların ortak paylaştığı enjektörle, üçüncü sıklıkta ise korunmasız yapılan homoseksüel cinsel temasla bulaşmaktadır.

Bulaşma yollarına kısaca bakacak olursak;

  • Cinsel yolla bulaşma:HIV’ın en önemli bulaşma yolu korunmasız yapılan (vajinal, oral, anal) cinsel temastır. Bu tür bulaşmaya bağışık kimse yoktur. Bulaşma için HIV pozitif kişi ile yapılan tek bir cinsel temas bile yeterlidir, cinsel temas sayısı arttıkça bulaşma olasılığı artmaktadır.
  • Kan ve kan ürünleri ile bulaşma:Kanda virüsün yoğun miktarda bulunması nedeniyle, virüsü taşıyan kişilerden alınmış kan ve kan ürünleri ile hastalık bulaşabilmektedir.
  • Anneden bebeğe bulaşma:HIV gebelik süresince, doğum sırasında ve emzirme ile bebeğe geçebilmektedir. Bu olasılık %20-30’dur. Ancak HIV pozitif anne gebeliği süresince tedavi alır, doğum 38. haftada sezaryen ile yapılır, bebek doğumdan sonra belli süre tedavi alır ve hekim kontrolü altında olursa ve anne bebeğini emzirmez ise bu oran %1-2’lere kadar düşebilmektedir.

    HIV birçok vücut sıvısında bulunmasına rağmen yoğun olarak bulunduğu kan, kadın ve erkeğin cinsel salgıları ile bulaşabilmektedir.

Dokunmak, el sıkışmak, sarılmak, aynı yerde oturmak, aynı saunayı, havuzu, banyoyu, tuvaleti paylaşmak, aynı tabağı, bardağı, çatalı, kaşığı kullanmak, aynı giysileri giymek, telefon kulaklığı, gözyaşı, ter, tükürük, sivrisinek, böcek, arı sokması ile HIV bulaşmamaktadır.

Ve tabii ki ülkemizde durum ne ona da bakalım.

Türkiye’de HIV/AIDS

Tüm dünyada HIV/AIDS vakalarının hızla arttığı gözlenirken Türkiye’nin bu salgının dışında kalması beklenmemektedir. Ülkemizde Aralık 2011 T.C. Sağlık Bakanlığı verilerine göre 5224 HIV/AIDS vakası vardır. Bunların 921’i AIDS basamağına ulaşmış, 4303 kişi ise HIV infektedir. Ancak özellikle cinsel yolla bulaşan infeksiyonlar konusunda kişilerin sağlık kurumlarına yeterli başvurularının olmamaları, kayıt sistemlerinin yeterli çalışmaması, bu sayının gerçekleri yansıtmadığını düşündürmektedir.

Günümüzde uygulanan tedavi, erken başlandığı zaman daha etkili olmakta ancak ekonomik olarak büyük yük getirmektedir. Hastaların tedavi giderleri Sağlık Kurulu raporu ile belgelenmesi halinde, Sosyal Güvenlik Kurumuna (657 sayılı yasaya bağlı memurlar, SSK kapsamındaki işçiler, Bağ-Kur’lular) bağlı olanların ve yeşil kart sahiplerinin karşılanmakta ise de, bu tip tedavi olanağı olmayan hastalar tedaviden yararlanamamaktadır. Özel sigorta şirketleri ise ödeme yapmamaktadır. Türkiye’de kısıtlı sayıdaki olgunun tedavisi konusunda yaşananlar, gelecek için alınacak önlemlere ışık tutmalıdır.

Korunma yolları’dan da bahsedelim kısaca;

HIV/AIDS hastalığında henüz virüsün vücuttan atılmasını sağlayabilecek tedavisinin olmayışı ve aşı çalışmalarının da devam ediyor olması nedeni ile hastalığın yayılmasının kontrolünün zor olabileceği düşünülmektedir. Tedavinin pahalı ve yan etkilerinin olabilmesi ayrı bir sorundur. Tüm bu nedenlerle HIV/AIDS’in yayılımını önleyici eğitim çalışmalarının yapılması çok önemlidir.

Korunma, virüsün cinsel yolla, kan yolu ile ve anneden bebeğe geçişi önleme esasına dayanmaktadır.

Cinsel yolla bulaşmaya karşı korunma: Cinsel aktiviteden tamamen kaçınarak veya cinsel partnerle karşılıklı olarak tek eşli yaşayarak kesin olarak HIV infeksiyonunun bulaşması önlenebilmektedir. Cinsel temas sırasında prezervatif (kondom, kılıf, kaput) kullanılmasının koruyuculuğu, kondomun lateks olması, doğru ve devamlı kullanılması, yırtık veya delik olmaması koşuluyla ispatlanmıştır. Kadınlar için özel olarak hazırlanmış kondomlar da doğru ve devamlı kullanımda etkili olmaktadırlar.

Kan ve kan ürünleri ile bulaşmaya karşı korunma: 1985 yılında antikor testlerinin bulunması ile kan ve kan ürünleri hastaya verilmeden önce HIV yönünden taranmaya başlamıştır. Bu bir yasal zorunluluk olup, 1987 yılından beri de ülkemizde kan ve kan ürünleri HIV yönünden test edilmektedir. Damar içi madde kullanımı alışkanlığının önlenmesi, tedavi edilmesi, ortak enjektör kullanımı risklerinin anlatılması bu grup hastalarda HIV bulaşma riskini azaltmaktadır.

Anneden bebeğe geçiş için korunma: Eğer kadın HIV pozitif ise doğum kontrol yöntemleri öğretilmeye çalışılmaktadır. Buna rağmen gebe kalan ya da gebe kaldıktan sona HIV taşıdığını öğrenen HIV pozitif kadınlara erken dönemde kürtaj yapılması pek çok ülke tarafından kabul edilmektedir. Eğer anne adayı bebeği doğurmakta ısrarlı ise gebeliğin belli ayında anneye, doğumdan sonra da bebeğe tedavi başlanmakta ve hasta yakın takibe alınmaktadır.

Anne sütü ile virüsün geçişi gösterildiğinden annenin bebeği emzirmemesi önerilmektedir.

Ülkemizde henüz sayıları binlerle ifade edilen HIV infekte vakalar için, hasta sayıları milyonları bulan ülkelerden örnek alarak korunmayı öğrenmek, öğretmek ve davranış değişikliğinde bulunulmasını sağlamak hepimizin görevi olmalıdır. En önemlisi de HIV pozitif kişileri toplumdan dışlamadan hep beraber elele vererek yaşamalıyız ki, bu hastalığa karşı mücadele edebilelim.”

Aygen Hanım’a değerli katkılarından dolayı çok teşekkür ediyoruz. Onun çalışmaları ve bilgileri hepimiz için çok kıymetli.

NOT: Aygen Hanım’la bağlantı kurmak isteyenler için mail adresini paylaşıyorum. Belki daha detaylı sormak istedikleriniz olur.

Dr. Aygen Tümer
Hacettepe Üniversitesi HIV/AIDS Tedavi ve Araştırma Merkezi
(HATAM)
e-posta: atumer@hacettepe.edu.tr

Sevgilerimle

HIV/AIDS’in psikolojik boyutları

HIV/AIDS’in psikolojik boyutları 150 150 dolunay

HIV/AIDS ülkemizde hızla artan, kan yoluyla, anneden bebeğe, korunmasız cinsel ilişkiyle bulaşan bir salgındır. HIV/AIDS’le ilgili bulaşma yolları çok sınırlı olsa da yine de önyargılar nedeniyle ayrımcılık, dışlama sorunları yaşanmaktadır.

Bir kişi HIV taşıyıcısı olduğunu öğrendiğinde, toplum içindeki yanlış bilgiler (homoseksüel hastalığı, ölümcül, tedavisi yok, …gibi) nedeniyle çok zor günler yaşar.

Önce yalnışları düzeltelim

  • HIV/AIDS heteroseksüellerde daha yaygındır.
  • En çok korunmasız cinsel ilişkiyle bulaşır.
  • Herkesin başına gelebilir, zengin, yoksul, evli, bekar, çoluk-çocuk, ünlü-ünsüz…
  • HIV/AIDS kronik hastalıklar sınıfındadır. Yani ömür boyu uygun tedaviyi alarak yaşayabilirsiniz.
  • Ağzınızda açık yara, diş eti kanaması yoksa sevgilinizle/eşinizle dilediğiniz kadar öpüşebilirsiniz. Kondom kullanarak cinsel ilişkiye girebilirsiniz.
  • Eğer kondom da kullanmayalım biz yüzde yüz korunmak istiyoruz diyorsanız karşılıklı mastürbasyon yapılabilirsiniz.
  • Evlenebilirsiniz. Mutlu olabilirsiniz.

 

Ve gelelim HIV/AIDS olduğunu öğrenen kişilerin psikolojik olarak neler yaşadıklarına

HIV taşıdıklarını öğrenen kişiler ilk anda şok yaşarlar ve bir süre durumu algılamakta zorluk çekebilirler. HIV(+) bireyin durumu kabul etmesi belli bir süreci gerektirir. Bazı bireyler çok kısa sürede HIV ile yaşamayı benimserken, çoğunlukla red yolunu seçerler. Virüsü taşıdığını öğrenen çoğu bireyde ilk zamanlar şok, kızgınlık, depresyon, pişmanlık, öfke, endişe, HIV(-)lere kızgınlık, korku, gelecek belirsizliği, intihar düşüncesi ve girişimi olabilmektedir. Psikolojik kabul süreci çoğunlukla şöyledir: İnkar, öfke (Kendine, yakınlarına, doktorlara), pazarlık (Şöyle şöyle yaparsam daha uzun yaşarım), depresyon, kabullenme.

HIV testinin sonucu (+) geldiğinde ve bu sonuç doğrulama testiyle onaylandıktan sonra sonucun oluşturduğu bazı psikolojik sorunlar beraberinde gelebilir.

  • Yalnız başına acı içinde ölme korkusu
  • Toplumdaki statüsünün değişmesi, bozulması korkusu
  • Yakınlarına acı ve ızdırap verme kaygısı ve bundan etkilenme
  • HIV’a neden olan davranışlar nedeniyle suçluluk ve pişmanlık
  • Güçsüzlük duygusu, uzun vadeli plan yapmaya dair kaygı ve depresyon
  • HIV’a yakalandığını inkar, reddetme ve yokmuş gibi davranma
  • Şansızlık hissi ve diğerlerine öfke
  • Kendine kızgınlığa ve tedaviye inanmama, sorumluluğunu almak istememe ve intihar eğilimi,
  • Çevre reddi ile öz güven, öz değer ve saygıda azalma,
  • Ölüm düşüncesi, yalnızlık ve kontrol kaybetme korkusu ruhsal konularda ilgiyi ve dini destek arayışını ortaya çıkarabilir.

Kişi, yaşantısını planlayamama, sekonder enfeksiyonların oluşması, başkalarına bulaştırma korkusu, izolasyon, cinsel düşmanlık ve red, sonuçları değiştirememe, gelecekteki sağlığı, yakınlarının durumu, tedaviye ulaşamama, özel yaşamın ve güvenin kaybı, sosyal ve cinsel olarak kabul görmeme, fiziksel ve mali gücünü kaybetme gibi pek çok faktörden dolayı kaygı duyar.

Psikolojik yardım almak çok önemli

Kişinin bu sorunların altından kalkabilmesi için psikolojik yardım alması çok önemlidir. Danışmanlığın başarısı, danışman ve danışan arasındaki dostluğun ve güvenin gücüne bağlıdır. Bu dönemde destek gruplara katılmak olumlu gelişimleri hızlandıracaktır.

Eğer HIV taşıyıcıysanız ve tedavi alıyorsanız size ait bilgiler şifreli bir şekilde saklanır, gizlilik ilkesi bu ülkedeki her hasta için olduğu gibi HIV(+)‘ler içinde geçerlidir. Her dert paylaştıkça azalır, HIV(+) gruplarla haberleşebilirsiniz ve yardım alabilirsiniz.

Daha detaylı bilgi için HATAM’ın ya da Pozitif Yaşam Derneği’nin web sitelerini ve HIV taşıyıcıysanız kendilerini ziyaret edebilirsiniz.

Ergenlikte cinsellik 2

Ergenlikte cinsellik 2 150 150 dolunay

Ergenlikte cinsellik konusu çoğunlukla bu dönemin risklerini, risklerin sonuçlarını, ergenlerin olumsuz davranışlarını ve ergenlik döneminde cinsellik yaşamanın normal olmadığını akıllara getirmektedir.

Yapılan pek çok araştırma ergenlikte yaşanmaya başlanan cinsellikle psikolojik sorunlar arasında hiçbir bağlantının olmadığını ortaya koymuştur. Bununla birlikte ergenlik de cinsellik kavramı üzerinde düşünüldüğünde altı çizilmesi gereken önemli başlıklardan biride “risk alma” olmalıdır. Ergen risk alma konusunda yetişkinlere göre çok daha gözü karadır ve risk almak onun için hayatının doğal bir parçasıdır çünkü pek çok şeyi zaten risk alarak öğrenmektedir, üstelik bu durum heyecan da vermektedir.

Small ve Luster çalışmasında ergenlerin cinsel etkinlik riskleri de gözlemlenmiş ve 10’dan fazla risk etkeninin olduğu belirlenmiş.

Araştırmacılar potansiyel risk etkenleri ile cinsel etkinlikler arasındaki ilişkiye risk etkenlerinin bağımsız olarak etki edip etmediğini anlamak için çalışma yapmışlar ve;

  • Düzenli kız ya da erkek arkadaşın olması,
  • Alkol kullanımı,
  • Cinsel yönden izin veren anne babaya sahip olmak,
  • Gelecekteki meslekten kuşku duymak

gibi etkenleri, cinsel etkinliği belirleyen önde gelen risk etkenleri olarak bildirmişlerdir.

Bu ve benzeri çalışmaların sonuçları, ergenlikte erken cinsel etkinliğin bedensel, gelişimsel ve sosyal olarak istenmeyen sonuçlarından, yani ergenlikte riskli cinsel davranışlardan korunmak için, ergenin çevresindeki risk faktörlerini azaltmak gerektiğini işaret etmektedir.

Ergenlikte cinsel taciz, tecavüz ve cinsel istismar ergenlikte cinsellik dendiğinde akla gelen en önemli konu başlıklarındandır. Pek çok çalışma göstermektedir ki ergenler yine ergenlik özellikleri ve taşıdıkları risk faktörleri nedeniyle cinsel istismar, taciz ve tecavüze karşı savunmasız gruptadırlar.

Ergenler arasında cinsel istismar yaşayanlar, ya yabancı biri, ya aile içinden biri ya da sevgilileri tarafından bu sürece maruz kalmaktadırlar.

Ailelerinden ayrı yaşamak, fiziksel ve zihinsel engelleri olmak, alt sosyo-ekonomik bir çevrede yetişmek, alkol ve madde kullanan ailede büyümek, cinsel taciz riskini artırmaktadır. Cinsel tacize uğrayan ergenlerde daha az öz güven ve daha çok eğitim ve öğrenim güçlüğü görülmektedir. Yine bu ergenlerde kaygı, korku, yeme bozukluğu ve depresyon düzeyleri daha yüksektir. Bu ergenlerin daha çok ve daha riskli cinsel davranışlarda bulunabilecekleri, birden fazla cinsel eşlerinin olabileceği, cinsel olarak diğer akranlarını istismar edebilecekleri ve daha sık gebe kalabilecekleri, HIV/AIDS ve CYBE’a daha fazla maruz kalabilecekleri bildirilmektedir.

İlk cinsel deneyim ergenler için büyük anlamlar taşımaktadır. Erkekler için erkek olmak gibi “erkeksi” yani daha çok erkekler dünyası için anlamlar taşırken, kız ergenler için daha “duygusal ” anlamlar taşımakta ve bu anlamlar sadece kadınların dünyasında değil belki de daha çok erkeklerin dünyası tarafından değerlendirilmektedir.

Ergen kızların ilk cinsel deneyimlerini yaşadıkları kişiler için “sevdiğim” tanımını kullanmaları şaşırtıcı değildir. Kızlar erkelerin tersine ilk cinsel deneyimini anlattığında, akranlarından çoğunlukla destek alamamakta hatta tepki görmektedirler, bu değerlendirmenin kendi hemcinsleri tarafından bile erkek dünyası değerleri ile yapıldığının göstergesidir. Kızlar ilk cinsel deneyimleri ile ilgili olumlu duygular yaşasalar da, bu duygulara suçluluk, utanma, korku ve kaygının da eşlik ettiğini erkeklerden daha çok ifade etmektedirler.

Mastürbasyonun ergenlikteki önemi de burada ortaya çıkmaktadır. Mastürbasyon bireyin kendi cinselliğini ve hazzı keşfettiği ve bunu en güvenli şekilde doyuma ulaştırdığı çok normal bir cinsel davranıştır. Bu bedensel ve duygusal değişim döneminde ergen, bir yandan mastürbasyonu “yeniden” bu kez bilerek, planlayarak ve isteyerek keşfeder, öte yandan da karşı cinse engelleyemediği bir cinsel çekim duymaya başlar. Mastürbasyon ergenin zihninin uzun bir süre hatta erişkinliğinde bile meşgul eder. Eşlik eden suçluluk ve kirlilik duygusu ergeni mastürbasyon yapmaktan bir süre alıkoysa da, içgüdüleri ve değişen hormonal yapısı ona engel olmaktan çok teşvik edici olacaktır.

Ergenlerin kafalarını kurcalayacak temel soru “ne kadar yapılması gerektiğidir?” Aslında bunun cevabı çok nettir: Mastürbasyon için sayı verilemez, ancak yaşamın ve bedenin bütünlüğünü korumak önemlidir. Özellikle cinsel organın mukozal yapısını bozmamak ve özellikle genç kızlarda enfeksiyon olasılığından uzak kalacak bir sıklığı ergenin kendisi belirleyecektir. Elbette ergenin okul başarısını, sosyalleşme sürecini etkilemeyecek ve “takıntı” haline gelmeyecek bir şekilde yapılan mastürbasyonun herhangi bir psikolojik ya da fizyolojik zararı olmayacaktır.

Tüm bunlarla birlikte yeniden ifade etmek isterim ki, ergenlik dönemindeki cinsel riskleri azaltmanın en etkin yolu uygun cinsel bilginin ergene verilmesi çok önemlidir.

“Cinsellik Eğitimi” çocukları, ergenleri riskli cinsel davranışlardan ve sonuçlarından koruyacak en etkin yoldur. Bu programın içerisinde karar verme yolları, hayır diyebilme yöntemleri, mastürbasyon, bedenini sevmek, saygı duymak ve ona iyi bakmak, toplumsal kimlikler, eş cinsellik, toplumsal değerler, sağlıklı olmak, HIV/AIDS, güvenli cinsel yaşam, doğum kontrol yöntemleri gibi… konular olmazsa olmazdır.

İçinizdeki ergene iyi bakın…

Sevgiyle,

Bu yazıyı hazırlarken yararlandığım kaynaklar:

  1. Ergenlikte Cinsellik (makale), Prof.Dr.Hakan Şatıroğlu, Psk.Danş.Dolunay Kadıoğlu
    2. Ergenleri Bilgilendirme ve Farkındalık Kazandırma Eğitim Programı Eğitici El Kitabı, Büyüyorum, Gelişiyorum, Değişiyorum, Türk Eczacıları Birliği, Yenimahalle Rehberlik ve Araştırma Merkezi, Polat, D. (Ed.), Ankara, Fersa Matbaası 2007
    3. Çok, F, (2003), Ergenlerin Cinsel Eğitimi, Bir Program Denemesi, Ankara Üniversitesi Matbaası
    4. Steinberg L. Ergenlik , (2007) Çeviriye hazırlayan Figen Çok, syf. 401-441, İmge Kitabevi

 

 

Kondomun Tarihçesi

Kondomun Tarihçesi 150 150 dolunay

Kondomla ilgili yazı da nereden çıktı?” demeyin, bence çok önemli.
HIV/AIDS ülkemizde hızla yayılmaya devam ederken, cinsel eğitim henüz müfredatta yokken, genç bir nüfusa sahipken, cinselliği yaşama yaşı ergenliğin ilk yıllarına kadar düşmüşken, siz de bu konuya önem verseniz iyi edersiniz derim…
Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonların (CYBE ) ve HIV/AIDS’in cinsel yolla bulaşmasını önlemenin birkaç yolu var; ya hiç ilişkiye girmeyeceksiniz ya cinsel eşinize/ eşinize sadık kalacaksınız ya da kondom kullanımına önem vereceksiniz. Hayatınızı seviyorsanız seveceksiniz kondomu, çünkü hayat kurtarıyor!
Erkek ve kadın kondomu olmak üzere iki çeşit kondom var. Kadın kondomunun tarihçesi erkek kondomunun yanında çok çok yeni, bu yazıda daha çok erkek kondomunu anlatacağım, başka bir yazıda kadın kondomunu detaylı anlatırım.
Erkek KONDOM’u; ülkemizde “kılıf”, “kaput” olarak da adlandırılan, dünyadaki ortak adlandırılmasıyla “prezervatif” ya da “kondom” olarak bilinen ve Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlardan (CYBE) ve HIV’den korunmada kullanılan cinsel bariyerdir.
Tarihçesi Eski Mısır’a kadar uzanmaktadır. MÖ 1200’lü yıllarda Eski Mısır’da kondomların suda ıslatılmış papürüs kağıtlardan yapıldığı bilinmektedir. Çin’de yağlanmış ipek kağıtlardan, MS 200’lü yıllarda Avrupa da ise balığın idrar torbasından yapılmıştır.
15. yüzyılda sifiliz salgınının Avrupa’yı etkilemesiyle birlikte keten kumaş kullanılarak kondom üretilmiştir. Bu kondomların erkekleri sifilize karşı koruduğu ancak kadınları gebelikten korumada yetersiz kaldığı bilinmektedir. 15. yüzyılın ikinci yarısında keten kumaştan üretilen kondomlar bazı kimyasallarda ıslatılarak kurumaya bırakılmış ve kuruduktan sonra kullanılmıştır. Bu kimyasallar kullanılan ilk spermisitlerdir.
1706 yılına ait bir şiirde “condum” kelimesine rastlanmaktadır. Kondom isminin II. Charles döneminde bir doktora ait olduğu ve kondom ismini bu doktordan aldığı tahmin edilmektedir.
Ünlü Aşık Kazanova’nın enfeksiyonlardan ve gebelikten korunmak için kondom kullandığı, kondomun tarihçesiyle ilgili kayıtlardan edinilen çarpıcı bilgilerdendir. 17. yüzyılın ikinci yarısında el yapımı kondomların yapılması ve bazı dükkanlarda satılması, reklamının yapılması sağlanabilmiştir.
17. ve 18. yy’lara gelindiğinde ise kondomlar kuzu bağırsağından yapılmaya başlanmıştır. Ancak bunların hem enfeksiyona karşı hem de gebeliğe karşı koruyuculuğunun düşük olduğu saptanmıştır. 1800’lü yılların ikinci yarısından sonra Goodyear firması tarafından plastiğin işlenip dayanıklı elastik materyal haline getirilmesiyle (vulkanizasyon) daha güvenilir kondomlar üretilmeye başlanmıştır.1900’lerin ortalarına doğru ise sıvı lateks üretimine başlanmış ve bugün kullanılan kondomların temeli atılmıştır. 1957’de ise ilk kayganlaştırıcılı kondom İngiltere de üretilmiştir.
1980’lerden sonra HIV/AIDS salgının ortaya çıkmasıyla birlikte kondom kullanımı artmıştır. 1990’lardan sonra farklı renkte ve çeşitte kondomlar üretilmeye başlanmıştır.
Geçmişi bu kadar eski olan kondomlar günümüzde yüksek teknoloji ile üretilmekte ve pek çok çeşitte ve markada hizmete sunulmaktadır.
Üretiminde pek çok dayanıklılık testinden geçirilen kondomların yırtılma oranlarının %1 olduğu, doğru kullanımla bu oranın daha da azaltabileceği bilinmektedir.
Cinsel hayatı hem renklendirmek hem de HIV/AIDS/CYBE ve istenmeyen gebeliklerden korunmak için tırtıllı, meyveli, düz, spermisidli, renkli, kayganlaştırıcılı..vb, kondom çeşitleri bireylerin kullanımına ve beğenisine sunulmuştur.
Bir erkek kondomunun ortalama kalınlığı 0.06 mm’dir.
Şimdi asıl soru şu: 0.06mm inceliğinde olan kondomları genellikle erkekler neden takmayı sevmezler? Ve neden bile bile LADES derler?
Önümüzdeki hafta bunun cevaplarını bulabildiğim kadarıyla paylaşmaya çalışacağım….
Güvenli, sağlıklı, keyifli bir hafta olsun.
Sevgiyle
Psikolojik Danışman-Cinsel Terapist Dolunay Kadıoğlu
Erickson Koçu
dk@dolunaykadioglu.com
05.10.2011
twitter.com/dolunaykadioglu

Şekersiz İncir Reçeli

Şekersiz İncir Reçeli 150 150 dolunay

“Şekersiz reçel mi olur?” demeyin, olur olur, yanlış bilgilerle film çekerseniz ve bunu bile bile sırf çok izlensin diye yaparsanız olur ama o reçelin hiç tadı olmaz.
‘İncir Reçeli’ filmini iki gün önce TV’de izleme fırsatı buldum. Daha önce eleştirilerini okumuştum ama izleme fırsatı ve cesareti bulamamıştım.
Eğer HIV/AIDS’le ilgili bilginiz ve fikriniz yoksa çok etkilenebilirsiniz, ağlayabilirsiniz, “Vay be ne güzel film yapmışlar” diyebilirsiniz. Ama ben neredeyse her dakikasında bu kadarı olamaz, neredeyse her cümlede hata var, ne yazık diyerek izledim.
HIV/AIDS’le ilgili çalışmalara üniversitede, bahar şenliklerinde standlar açıp arkadaşlarımı bu konuda bilgilendirerek başladım, yani yaklaşık 15 yıl önce…
O yıllarda bana bu konuda çok şey öğreten Prof.Dr.Serhat Ünal’ı ilk dinlediğimde HIV’ın ülkemiz için çok önemli bir konu olduğunu farkettim.
Genç bir nüfusa sahiptik, çok eş değiştiriyorduk, damar içi madde kullanımı hızla artıyordu, turizm ülkesiydik, göç alıyor-göç veriyorduk ve en acısı da kondom kullanmayı kendimize yakıştıramıyorduk, hamsinin ya da Türk olmamızın bizi virüsden koruyacağını ZANnediyorduk…
Serhat Bey konuşmasını “Artık sizler de birer gönüllü HIV(+) siniz. En az 50 kişiye öğrendiklerinizi aktarın” diye bitirmişti…
HIV/AIDS’le ilgili yurt içinde ve dışında eğitimler aldım, kendimi hem eğitimci hem de danışman olarak bu konuda yetiştirdim, HIV(+) bireylerin eğitimlerinde ve danışmanlık süreçlerinde görev aldım, binlerce gence eğitimler verdim, kitaplarda, dergilerde yazdım ve halen de Hacettepe AIDS Tedavi ve Araştırma Merkezi’nin (HATAM) eğitimcilerindenim. Çünkü hala HIV/AIDS konusunda yapacak çok iş var…
Bunca yıl HIV/AIDS’ le ilgili ön yargıları, ayrımcılığı, dışlamayı, yanlış bilgileri düzeltmeye çalışan biri olarak izledim İncir Reçeli’ni… Başka türlüsü elimden gelmezdi.
Bizim yıllarca ulaşıp bilgi vermeye çalıştığımız kitleye, film 1.5 saat içinde ulaşabiliyordu ve sizin yıllarca emek verdiğiniz konuları yok sayıyordu, yani bir çuval inciri berbat ediyordu…
Film HIV/AIDS’i aşka engel olarak gösteriyordu…
“HIV/AIDS’ in tedavisi yok” diyordu….
“Eğer bu virüsü taşıyorsanız saklanın” diyordu…
“Kesin ölürsünüz” diyordu…
“Aşık mı oldunuz öpüşmeyin, sevişmeyin, kaçın” diyordu… Ve daha neler neler diyordu…
Pozitif Yaşam Derneği’nin filmden sonra basına yaptığı açıklamalardan anladığım kadarıyla, oyuncu ve yönetmen Aytaç Ağırlar HIV/AIDS’le ilgili doğru bilgileri onlardan almasına rağmen bunu senaryoya yansıtmadıysa ve filmde göz göre göre mantık ve bilgi hataları yaptıysa (Kadın karakterin ve babasının hiç tedavi olmadan 25 yıl yaşaması gibi…) bunu iyi niyetle açıklamak bana pek mümkün görünmüyor. T
ürk halkı sever gözyaşını, çaresizliği, kavuşamayan aşıkları, hele bir de konuya ölümcül (!) bir hastalığı da katarsanız tadından yenmez olur.
Filme iyi tarafından baktığımda konuyla ilgili pek bilgisi olmayan bireyler için HIV/AIDS’e dikkat çekiyordu, belki filmi izleyenler bu konuyu araştırmak isteyebilirler ve doğrulara ulaşabilirlerdi. Ama eğer bu filmi izleyen bir HIV(+)iseniz ya da kendinizden şüphe ediyorsanız; saklanma eğiliminizi ve korkularınızı artırmakta etki edecektir. Bu da tedaviden, destekten mahrum kalacağınız anlamına gelir.
Eğer HIV(+) iseniz ya da şüpheleriniz varsa lütfen bu filmin HIV/AIDS ile ilgili verilen bilgileri pek ciddiye almayın.
HIV/AIDS, kronik hastalıklar sınıfındadır. Yani ömür boyu uygun tedaviyi alarak yaşayabilirsiniz. Tedavide kullanılan ilaçlar bir avuç değil en fazla iki tanedir. Ağızınızda açık yara, diş eti kanaması yoksa dilediğiniz kadar öpüşebilirsiniz. Kondom kullanarak cinsel ilişkiye girebilirsiniz. Eğer “Kondom da kullanmayalım, biz yüzde yüz korunmak istiyoruz” diyorsanız karşılıklı mastürbasyon yapılabilirsiniz. Evlenebilirsiniz. Mutlu olabilirsiniz. Eğer HIV taşıyıcıysanız ve tedavi alıyorsanız size ait bilgiler şifreli bir şekilde saklanır, gizlilik ilkesi bu ülkedeki her hasta için olduğu gibi HIV(+)‘ler içinde geçerlidir.
Her dert paylaştıkça azalır, HIV(+) gruplarla haberleşebilirsiniz ve yardım alabilirsiniz.
Bu konuda yazacak çok şey var… Daha detaylı bilgi için HATAM’ın ya da Pozitif Yaşam Derneği’nin web sitelerini ve HIV taşıyıcıysanız kendilerini ziyaret edebilirsiniz…
Bu ülkede bir gün gişe kaygısı olmayan, hem doğru bilgilerin yer aldığı hem de sanat değeri taşıyan filmler yapılacak, inanıyorum…
Sevgiyle…

Psikolojik Danışman-Cinsel Terapist Dolunay Kadıoğlu